Koren

Anne Marije van den Toren

Christine Vermeulen

‘Het stikt van de geluksmomentjes!’

Achtergrond

Achtergrond
• Christine studeerde Muziektherapie en haalde daarna haar lesbevoegdheid als docent muziek
• Vanaf 2001 is ze verbonden aan Scholen in de Kunst 
• Christine geeft Muziekfabriek voor kinderen en ukelele-les voor volwassenen en kinderen
• Vanuit Scholen in de Kunst is ze docent muziek op verschillende basisscholen 
• In haar vrije tijd speelt Christine viool in een folk-punkband 

Als docent
‘Als ik iets van mezelf weet, is het dat ik ongelofelijk enthousiast ben, soms worden de kinderen in mijn groepslessen daar helemaal vrolijk-hieperdepiep van. Dan spreek ik mezelf soms even toe: rustig aan! Ik wil de kinderen zo graag laten ervaren hoeveel plezier je kunt hebben met muziek maken – hoe leuk het is om met elkaar te zingen, te spelen. Ik weet dat ik dan stiekem ook een heleboel andere dingen bij ze trigger. Ze leren bijvoorbeeld tegenstellingen in muziek herkennen zoals hoog-laag, kort-lang, hard-zacht, maat-ritme, zolang zij maar het gevoel hebben dat ze lol hebben in het muziek maken.’  

Muziekfabriek
‘Ik zorg voor veel afwisseling in de les, zodat ik de kinderen steeds trigger om erbij te blijven. Ik zing veel, ik laat ze zelf dingen verzinnen, muziekjes componeren, en soms geef ik een beetje theorie en we beginnen met noten leren lezen. Ik neem altijd een instrument mee waar we naar kijken en luisteren. We eindigen meestal met een muzikaal spelletje.’  

Ukelele-les
‘Ukelele wordt vaak gekozen door volwassenen die graag een instrument willen leren bespelen. Het is een toegankelijk instrument, waarmee je jezelf zingend kunt begeleiden en in korte tijd al echt muziek kunt maken. De ukelele-lessen zijn vooral in groepsverband in periodes van vijf weken. Maar ik heb ook individuele cursisten, voor korte of langere tijd. Het leuke is dat je in een aantal weken al veel kunt bereiken! Je redt jezelf al snel met een paar akkoorden. Er zijn bijvoorbeeld basisschooldocenten, die met de ukelele in hun klas kinderliedjes willen zingen en dat lukt wel na zeven weken. Het gaat voor mij ook hier om de lol van het muziek maken. Het is zo leuk om jezelf op deze manier te kunnen uiten. Mijn enthousiasme slaat over op andere mensen en dan hoop ik, juist bij volwassenen, dat ze zich vrij voelen. En dan gewoon, hup, gaan! Zingen, spelen! Wat maakt het uit wat anderen denken?!’  

Geluksmomentjes…
‘Het stikt van de geluksmomentjes! Bij de kinderen bijvoorbeeld: als we iets maken met elkaar en het klinkt te gek, en ik zie de kinderen met rode wangen van plezier – daar word ik zielsgelukkig van. Of als ik ze in groepjes laat samenwerken en ze tillen elkaar naar een hoger plan. En aan het eind van het jaar hebben we een optreden met de kinderen van de Muziekfabriek. Dan staan ze allemaal op het podium, de ouders glimmend in de zaal, dan ben ik zo trots!’

Iris van 't Veer

Reinier Bavinck

‘De verbindende kracht van muziek is zoiets moois’

Achtergrond

Achtergrond
• Reinier studeerde orkest- en koordirectie en volgde aanvullende opleidingen en cursussen theater en zang.
• Hij was eindverantwoordelijk voor vele muziektheaterproducties. De mengvorm van disciplines spreekt hem in het bijzonder aan. Als artistiek leider van Muziektheatergroep Totaal maakt hij innovatieve musicalproducties. 
• Sinds 1999 is hij als koor- en muziektheaterdocent verbonden aan Scholen in de Kunst. Ook geeft hij vanuit Scholen in de Kunst les op basisscholen en leidt hij veel workshops o.a. voor de Kunstbrouwerij.
• Reinier schreef het boek Zingen als Vanzelf (uitgeverij Harmonia/De Haske) met 40 oefeningen om een koorrepetitie origineel en effectief te beginnen. Een vervolg hierop is in de maak. 

Als docent
‘Met mijn positieve energie wil ik iedereen meenemen en ook individueel stimuleren. Bij jongeren bijvoorbeeld werkt dat goed, ze zijn vanuit school gewend aan het geven en krijgen van positieve feedback. Iedereen vindt het spannend, maar voelt zich uiteindelijk veilig. Zo is lesgeven aan koren voor mij meer dan repertoire instuderen. In het begin gaat het vooral om het creëren van een vertrouwde omgeving. We lachen veel en het is gezellig, maar er worden wel stappen gezet. Langzaam werk ik toe naar werkvormen waarbij ook individuele zangers aan bod komen. We zingen tweestemmige fragmenten; we zingen in groepen voor elkaar; langzaam dunnen we het uit tot een duet. Zo krijgt iedereen grip op het eigen instrument en leert de cursist ook luisteren naar anderen.’ 

Maatwerk
‘Het begin van de les - de warming up, gaat bij mij verder dan stemgymnastiek: ik wil mensen daarmee helpen om na werk of school het hoofd leeg te maken en echt even in een andere wereld te komen. Daar gaat ook het boek over dat ik schreef. Zo’n les, of ook een hele productie van begin tot eind helemaal bedenken, dat is wat ik het liefste doe. Voor al mijn groepen schrijf ik zelf tekst en muziek, en arrangeer ik alles wat los en vast zit. Niks leuker dan met een helikopterblik zoeken wat een groep nodig heeft. Uitzoeken op welke manier ik materiaal inzet, rekening houdend met bezetting, mogelijkheden en groepsdynamiek.’  

Panorama Mesdag
‘Wat ik mensen wil meegeven is de ervaring waar ik zelf nooit op uitgekeken raak. Neem een schilderij als Panorama Mesdag. Een klein stukje bekijken is prachtig, maar er middenin staan, het geheel ervaren, is het zoveel rijker. Als zanger ervaren dat je een radartje bent in het geheel van het kunstwerk. Om dat te bereiken laat ik een traditionele kooropstelling in eerste instantie los: ik trek de stemgroepen uit elkaar; we lopen; doen theatrale oefeningen; we zingen in een cirkel en geven de toon aan elkaar door, of maken elkaars zinnen zingend af. Dat is eerst verwarrend en misschien eng, maar zo gaan de oren open, zo communiceer je met elkaar en wordt het panorama ineens duidelijk. Pas later gaan we naar een gebruikelijke opstelling. Dan gaat het ook om communiceren met publiek; hoe kom je op; hoe neem je applaus in ontvangst?’ 

Geluksmomentjes…
‘Ook na 25 jaar ervaring word ik nog steeds geraakt door de verbindende kracht van het samen zingen. Ik sta altijd weer perplex: zo’n jongerenkoor, het verschil in lengte en leeftijd is gigantisch. Dan gaan ze zingen; iedereen doet mee en het werkt! Ook bij volwassenen: mensen met allerlei achtergronden, leeftijden en opleidingsniveaus gaan samen zingen en na paar weken is het dikke mik. Daar kunnen we als maatschappij zo veel meer mee; de verbindende kracht van muziek is zoiets moois! Als ik dat ervaar en als er door de energie die ik erin stop een vuurtje ontbrandt, dan lopen ze na afloop vaak zingend de gang over. Iedereen gelukkig naar huis – dus ik ook.’

Hilde van Kuijeren

‘Leerlingen de vreugde van het zingen geven’

Achtergrond

Achtergrond
• Hilde studeerde piano en solozang aan het Conservatorium van Alkmaar.
• Aan het Conservatorium in Den Haag specialiseerde ze zich verder in Renaissance - en Barokmuziek .
• Vanaf 1980 is Hilde verbonden aan Scholen in de Kunst.
• In 2011 behaalde ze het diploma koordirectie aan het Utrechts conservatorium. 
• Ze combineert haar werk als zangeres en koordirigent met een lespraktijk. Hilde zong in veel koren, waaronder dat van de Nederlandse Bachvereniging en het Bachkoor Holland, maar ook in een popband.
• Hilde werkt graag met groepen, ze coacht en dirigeert ook bij Scholen in de Kunst verschillende koren die uiteenlopend repertoire zingen van klassiek tot pop.
• Hilde organiseert ook zangvakanties. 

Als docent
‘Het allerleukste aan het lesgeven vind ik het echte contact met mensen. Als je zingt, kun je geen schijn ophouden. Dat maakt mensen kwetsbaar. Kennelijk lukt het me mensen op hun gemak te stellen, zodat ze zich veilig voelen in mijn les, want alleen dan durf je die kwetsbaarheid te laten zien en vrij te zingen. Ik heb dus heel leuk en open contact met mensen, gewoon omdat ze bij me zingen.’ 

Bijbrengen
‘Ik heb leerlingen van alle leeftijden, kinderen vanaf ongeveer negen jaar. Mijn stelling is dat iedereen kan zingen, als hij of zij wil. Natuurlijk ligt het eraan wat je ervoor wilt doen. En de een is talentvoller dan de ander. Ik wil mijn leerlingen bijbrengen dat zingen heel erg leuk is en dat het goed voor je is. Plezier staat hoog in het vaandel. Maar daarnaast werken we hard aan een goede techniek, dat is de basis. Thuis oefenen kan tussen de bedrijven door. Ik laat ze ook luisteren naar bepaalde nummers of zangers. Een nummer instuderen gaat dan spelenderwijs.’ 

Repertoire
‘Het repertoire - klassiek, musical, of popmuziek, bepaal ik samen met de leerling. Dan kom ik met nummers waarvan ik denk dat het goed is voor de leerling en de leerling komt met nummers. Voor alle stijlen is de techniek in de grond hetzelfde, je kleurt alleen anders. Een klassieke toon klinkt anders dan een poptoon. Leerlingen leren op gehoor, de meesten kunnen geen noten lezen. Dat lukt niet in de individuele lessen van 25 minuten per week. Noten lezen is bovendien heel lastig als je geen instrument speelt, want dan moet je van blad kunnen zingen. In de zanggroepen leer ik de leerlingen wel noten lezen.’  

Optreden
‘Door het jaar heen zijn er veel mogelijkheden op te treden en samen te zingen. We zingen met groepen in bejaardenhuizen, met een koor en ook met solisten in de Xaveriuskerk, de popleerlingen treden op in café Miles en we organiseren masterclasses met piano. Maar er zijn ook veel leerlingen, vooral pubers, die helemaal niet willen optreden, dat is prima, gewoon lekker zingen! Het valt me wel op dat jongeren die zangles hebben, op school altijd goed scoren met muziek!’  

Geluksmomentjes…
Dat zijn er zó veel! Een leerling die ineens heel goed gaat zingen, of als ik merk hoe belangrijk de les is voor mensen. Dat ik hen de vreugde van het zingen kan geven. En tijdens optredens natuurlijk, als een leerling het goed doet.’