Bij de Kunstschool kunnen kinderen vanaf zes jaar terecht voor een leuke creatieve cursus. We noemen ze clubs omdat het supergezellige groepen zijn, waar kinderen na school hun eigen creativiteit kunnen ontwikkelen. Omdat niet alle kinderen hetzelfde leuk vinden, hebben we zelfs vijf clubs! Dus kijk welke club het meest geschikt is voor jouw kind en doe een proefles.
'In mijn lessen leer je te dansen op papier'
“Kunst maken is een verlengde van mij. Net als ik bij tuinieren in de planten en aarde opga, doe ik dat ook in materialen of in lijnen en vormen om de schoonheid die ik zie naar voren te brengen. Ik hou er ontzettend van om in mijn eigen wereld te zijn. Al heb ik ook jarenlang met andere kunstenaars gewerkt aan gezamenlijke projecten. Dan ontdek je dat er iets anders moois ontstaat, dan wanneer je het alleen zou maken. Ik krijg energie van spontane, inventieve projecten. Dit laat ik ook terugkomen in mijn lessen. Mijn weg in het leven is om schoonheid te vangen.”
“Bij kinderen is het ontzettend leuk om te zien dat ze alle vrijheid voelen om te creëren. Van die speelse blik vol verwondering geniet ik, net als van hun houding om alles te durven. Daar raak ik zelf ook door geïnspireerd. Altijd bijzonder om te zien hoe ze tot nieuwe vondsten komen en met nieuwe technieken omgaan. Het fijnste is om cursisten uit te dagen en te prikkelen. Als ik zie dat iemand ‘vastzit’ in een tekening, dan is het mooi te merken dat door mijn begeleiding er weer beweging in komt. Die struggle is voor iedereen herkenbaar. Ik vind het fijn als er dan overgave ontstaat, zodat het weer stroomt. Zo fijn om handen te zien dansen over het papier.”
“Het is bijzonder dat ieder mens, groot of klein, zijn eigen unieke teken- of schilderschrift heeft. Het is mooi als de cursist dat ziet en herkent. In mijn lessen geef ik veel ruimte voor eigen inbreng. Natuurlijk heb ik een lesplan vol basisvaardigheden en technieken. Zeker volwassenen, die soms meer dan twintig jaar niet hebben geschilderd, vinden een bepaalde structuur prettig, merk ik. Ik leer ze goed kijken en leer diverse technieken aan en we werken met verschillende materialen, van pastel en aquarel tot Oost-Indische inkt. Ik kijk altijd goed naar de behoefte van een groep en pas mijn les daarop aan. Dat kan betekenen dat we de ene week grafiek doen en op andere weken tekenen met houtskool en gum, schilderen met acrylverf, leren modeltekenen of buiten tekenen.”
“Het is natuurlijk heerlijk om met groepen ergens naartoe te werken. Tijdens de lessen wil ik ze zo veel mogelijk bijbrengen en in een tentoonstelling komen al die vaardigheden samen. Ik hou ervan om met een thema te werken, zodat alles fraai bij elkaar past. Bij een recente groepstentoonstelling hingen er vier meterslange banieren naast elkaar in de ruimte. Ze waren prachtig fantasierijk en vol verbeeldingskracht. Alle ouders en kinderen waren zo trots op hun werk en verbaasd hoe mooi deze grote kunstwerken van vier verschillende lesgroepen samen één groot geheel vormden. Dan loop ik zelf ook als een trotse pauw tussen de leerlingen door.”
Kathelijn is vroeger verloskundige geweest. Ook al een vak waarin overgave en verwondering een rol speelt.
Kathelijn van Dongen studeerde eerstegraad Docent Beeldend aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Ze volgde een post graduate aan de Kanoria Centre of Arts in Ahmedabad, India. Na enige tijd zelfstandig en met enkele andere kunstenaars samen kunst te hebben gemaakt, woonde en werkte ze jarenlang in Berlijn. Ze heeft in het verleden ook veel ruimtelijk werk gemaakt, zoals decors voor het Concertgebouw in Amsterdam. Tevens deed ze restauratiewerk in de Grote Kerk in Breda.
‘Trots met iets naar huis gaan’
Achtergrond
• Annemieke haalde haar diploma 1e graad docent tekenen en schilderen aan de Hoge School voor de Kunsten Utrecht.
• Ze is sinds 2003 verbonden aan Scholen in de Kunst.
• Naast het lesgeven werkt Annemieke als beeldend kunstenaar.
Als docent
‘Ik houd veel van lesgeven en ben goed in het enthousiasmeren van een groep. Ik probeer van de cursisten een hechte club te maken, zodat een veilige sfeer ontstaat. Vandaaruit wil ik mijn leerlingen bijbrengen dat het beeld dat je van jezelf en je mogelijkheden hebt, de basis is van wat je gaat doen. Als je denkt: Oh nee, het wordt helemaal niks, dan breng je dat gevoel in je werkstuk. Iedereen kan wat maken, maar je moet wel iets overwinnen en denken: Zo, dit ga ik eens even doen!’
De les
‘Heel intuïtief help ik leerlingen verder. Ik reik ze nieuwe dingen aan, laat ze kennismaken met verschillende materialen en zeg als iets niet werkt. Meestal bespreek ik individueel werk hardop terwijl ik naast iemand sta, in de hoop dat de anderen ook wat oppikken. Als we iets nieuws gaan doen, is demonstreren voor mij een belangrijk hulpmiddel. Verder heb ik een enorm beeldarchief dat ik kan inzetten om ideeën en technieken over te brengen. Soms werken we gedurende een paar weken aan een project, soms duurt een opdracht maar één les. Daarbij wissel ik serieus werken af met vrolijke momenten, en geef ik leerlingen naast pittige opdrachten ook werk dat met meer gemak aangepakt kan worden.’
Groene appel
‘Kinderen weten vaak niet wat ze precies willen leren, terwijl ze toch een verwachting hebben van de lessen. Dan is het goed te weten dat ik ze niet perfect leer tekenen. In de basiscursus laat ik ze vooral kennismaken met alle materialen. En ik zorg dat ze trots met iets naar huis kunnen gaan. Dus niet alleen werken voor de oefening.
Als het aan hen ligt, zijn kinderen meestal snel klaar – daar begint mijn werk. Een groene appel wordt al gauw een appel die egaal groen is. Dus: “Jongens, we pakken geel, donkergeel, lichtgroen, hardgroen en blauw en daarmee maken we de groene appel. Let op: het steeltje moet in het gaatje en niet het gaatje op het steeltje. En kijk, de appel ligt op een tafel, met een kleedje en heeft een schaduw.” Dan zijn ze wel even bezig.’
Geluksmomentjes…
‘Als ik ervaar hoeveel ik terugkrijg van de kinderen. Ik geef een opdracht, daar gaan ze mee aan de slag en dan kunnen onvoorspelbare dingen gebeuren. Leerlingen vinden vaak heel andere oplossingen dan ik verwacht. Verrast worden, heerlijk!’
‘In mijn lessen tekenen we buiten de lijntjes’
‘De reden dat ik docent ben geworden, is best persoonlijk. Ik was als tiener iemand met een eigen mening en een beetje aparte uitstraling; ik paste niet bij de dertien-in-een-dozijn-meisjes. Hierdoor was ik een buitenbeentje, dat makkelijk werd gepest. Ik had het fantastisch gevonden als er toen een plek was geweest waar ik mijn creativiteit en energie kwijt had gekund. Als creatieveling had ik dat echt nodig. Die plek wil ik nu graag bieden voor jongeren, maar ook voor kinderen en volwassenen.’
‘Ik vind een ontspannen en open sfeer heel belangrijk. Alles mag gezegd, ze mogen rondlopen tijdens de les of aan wat chips knabbelen. Ik moedig cursisten echt aan te experimenteren om zo uit hun schulp te kruipen. In mijn lessen tekenen we buiten de lijntjes. Alles draait om expressie en nieuwe dingen uitproberen, zodat je echt ontdekt wat bij jou past. Hier mag je echt jezelf zijn. Ik kijk nergens van op.’
Heerlijk vind ik het als cursisten echt vrij werken, als ze baldadig zijn en juist niet de opdracht volgen, maar bijvoorbeeld ander materiaal kiezen of iets heel anders willen tekenen. Dan weet ik dat ze op weg zijn om de kunstenaar in zichzelf wakker te maken. In mijn lessen mogen alle remmen los, want als je heel voorzichtig tekent, blokkeer je juist alle creativiteit. Durf. Toon expressie. Zo ontstaat echt eigen werk. Ik zie het als mijn taak om daar handvatten en tools bij te geven. En natuurlijk ben ik er om ze positief te motiveren.’
‘Elke les behandelen we een nieuwe techniek of vaardigheid. Ook dat vind ik belangrijk. IK hou ervan als cursisten veel leren. Ik ben zelf zeer geïnteresseerd in ambachtelijke schildertechnieken, soms verwerk ik die in een les. Bijvoorbeeld bij portrettekenen leer ik ze als basiskleur groen te nemen voor de huid, dat geeft een diep realistisch effect. Of we werken met ander materiaal, zoals houtskool. Elk les moet iets uitdagends in zich hebben. Je hoeft hier geen Picasso te zijn, perfectie is juist saai. Het gaat om je eigen kunst ontdekken.’
Zij ontmoette haar huidige vriend toen ze meedeed aan het televisieprogramma First Dates. Ze zijn nog steeds heel happy samen.
Bernadette van Nus studeerde docent beeldende kunst aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, daarvoor volgde ze de mbo-opleiding mediadesign, waar ze leerde om animaties en filmpjes te maken. Ze geeft naast de cursussen bij Scholen in de Kunst ook creatieve lessen aan kinderen op basisscholen en aan jongeren op een middelbare school. Ze is een geboren en getogen Amersfoortse, speelt klarinet en werkt bij Restaurant Dara. In haar vrijetijd doet ze aan cosplay en ze studeert Japans.
‘Buiten de gebaande paden’
Achtergrond
• Judith studeerde gezondheidswetenschappen aan de universiteit Nijmegen. Na een loopbaan als ARBO-adviseur liet zij zich omscholen tot docent creatieve handvaardigheid.
• Met een extra opleiding tot Felt Artist heeft zij zich gespecialiseerd als viltkunstenaar.
• In 2009 is Judith als docent begonnen bij Scholen in de Kunst.
• Behalve haar groepslessen in het ICOON, geeft Judith vanuit Scholen in de Kunst beeldende lessen op basisscholen in Amersfoort en Leusden.
• Als zelfstandige geeft zij workshops wolvilten, bijvoorbeeld in de vakanties bij de schaapskooi Ermelo.
Als docent
‘Het liefst volg ik de creativiteit van de leerlingen, zonder veel te sturen. Dat gaat makkelijker als ze ouder zijn, bij de kleinsten ben ik meer een juf. Het allerbelangrijkste vind ik dat ze gaan ontdekken, uitproberen en durven experimenteren. Dat stimuleer ik door ze hun werk net anders te laten doen dan ze gewend zijn. Met een goede opdracht zorg ik dat ze niet anders kunnen dan hun fantasie gebruiken. Ze moeten bijvoorbeeld een omgeving verzinnen voor een dier dat ze gemaakt hebben. Dan is het makkelijk voor ze om die te gaan schilderen, maar ik vraag ze juist om met ander materiaal te werken. Of ik vraag ze één enkele kleur om het dier heen te schilderen, in plaats van het bekende huisje, zonnetje, boompje. Zo komen ze tot iets eigens, voorbij het vanzelfsprekende. Daar ligt mijn meerwaarde als juf, daardoor wordt het kunstzinnig.’
De les
‘Mooi vind ik de uitspraak van Picasso: “Ieder kind is een kunstenaar. De moeilijkheid is er een te blijven als je groot wordt.” Eigenlijk blijf je als kunstenaar altijd spelen, dus plezier in de les staat voor mij voorop. Een uitgangspunt voor een les kan een kunstenaar, een techniek of een thema zijn. We hebben daar eerst een gesprekje over, soms met voorbeelden uit de kunstgeschiedenis, of uit de buurt. Dan beginnen ze met een ontwerp. Een thema kan zijn zelfportret en dan maken we in een paar weken een portret van hout, van klei en bijvoorbeeld een portret zoals Picasso dat zou doen.’
Verder helpen en uitdagen
‘Ik probeer mijn leerlingen te laten ervaren dat alles kan in kunst, het hoeft niet realistisch te zijn, het kan ook gaan om de suggestie. Iets met vier poten en een staart zal iedereen herkennen als dier, zonder dat het lijkt. Zo help ik ze over een drempel. Uitdagen doe ik door ze meerdere soorten materialen te laten gebruiken en door ze te stimuleren iets echt af te maken, of te blijven proberen tot het wel lukt.’
Geluksmomentjes...
‘Ik geniet het meest als kinderen zelf iets ontdekken wat buiten de gebaande paden gaat. Als ik dat maar een heel klein beetje zie, dan denk ik “gaaf!”
‘Ik kan heel blij worden als ik de oven uitpak’
Achtergrond
• Merlijn volgde de docentenopleiding beeldende vorming, deed de kunstacademie en behaalde in 2014 haar master in glas en keramiek.
• Sinds 2015 geeft ze volwassenencursussen keramiek bij Scholen in de Kunst.
• Ze werkt als beeldend kunstenaar vanuit haar eigen atelier, vooral met glas en keramiek en maakt zowel vrij werk als werk in opdracht.
Als beeldend kunstenaar
‘Mijn ouders zijn allebei beeldend kunstenaar en ik groeide letterlijk op in hun atelier - mijn box stond tussen hun klei en kunst. In mijn werk met glas en porselein zoek ik de grenzen van het materiaal. Ik maak sieraden, veel bloemen, grafmonumenten en wolkenhangers: sieraden waar as van een overleden dierbare of zand van een dierbare plek in is verwerkt.’
Als docent
‘Ik vind het belangrijk dat het gezellig is in de lessen – mensen komen voor hun ontspanning, maar ik wil wel techniek bijbrengen. Ik ben helder met mijn mening, als bijvoorbeeld de afwerking beter kan. Ik heb bij Frans Ottink stagegelopen – daar heb ik geleerd om alles heel netjes af te werken! Ik draag vooral graag uit dat keramiek niet tuttig hoeft te zijn – dat imago heeft het een beetje. Je kan er hele leuke dingen mee doen en iedereen kan het. In mijn les wil ik volwassenen laten ervaren dat je nog steeds kan spelen, door met vorm bezig te zijn.’
De les
‘Beginners laat ik een kleidoosje maken, een projectje waar veel inzit: vanuit een stuk klei tot een vorm komen. Uitrollen, met je handen vormgeven, kijken of het past, glazuren. Cursisten kunnen in principe zelf bepalen waar ze aan willen werken. Ik geef wel opdrachten – bijvoorbeeld gipsmallen maken en werken met gietklei, maar als ze lekker bezig zijn met hun eigen project, mogen ze daar vooral mee doorgaan. Ik geef tips, vertel over technieken en leer de cursisten probleemoplossend werken. Voor hun artistieke ontwikkeling bied ik verschillende materialen aan om te decoreren: vilt, steen, of verf in plaats van glazuur. Dit jaar konden ze, als ze wilden, iets doen met De Stijl, terwijl we werkten met engobes; klei met pigment.’
Geluksmomentjes…
‘Het voelt goed als mensen tevreden en ontspannen naar huis gaan. En ik kan heel blij worden als ik de oven uitpak en het werk ziet er goed uit. Dat hebben ze toch maar weer gedaan! Of als ik merk hoe blij ze er zelf mee zijn en dat ze zichzelf soms verbazen. Dat motiveert mij, dan denk ik: ik wil ook iets kleien!’
‘Mijn lessen zijn als een ontdekkingstocht’
Gemma Oosterhof begeleidt cursisten met het maken van (animatie)films, fotografie en stop motion. Hierin werkt ze niet per se naar een gepolijst doel. “Het gaat om het creëren van een verhaal dat uit de kinderen zelf komt.”
“Grappig genoeg ben ik per ongeluk in het lesgeven gerold. Ik werk als kunstenaar en werd eens gevraagd om les te gaan geven in stop motion. Dat paste zo goed bij me, dat ik er in verder ben gegaan. Ik hou van het in contact zijn met de cursisten, het samen verhalen vormgeven. En ik ben zelf iemand die graag dingen leert door te doen.”
“De les is als een ontdekkingstocht. Ik geef absoluut kaders en technieken aan, want de kinderen moeten wel een basis krijgen. Maar ik vind het ingewikkeld als alles vastligt. Ik gun de kinderen juist hun eigen onderzoek, zodat ze zelf ontdekken wat voor verhaal ze willen maken. Zo creëren ze vanzelf hun eigen beeldtaal, dat is tof om te zien. Daarom beweeg ik graag mee met de groep en wat zich in de les aandient.”
“Als kinderen naar kunst kijken vinden ze iets vaak mooi óf lelijk. In mijn lessen besteed ik veel aandacht aan hoe kinderen naar kunstwerken (van kunstenaars en van elkaar) kijken, zodat ze van alles ontdekken over het materiaal, over wat ze erin zien. Grappig genoeg vertellen ze dan ook vaak dingen die ik er zelf niet eens uit had gehaald. We bespreken dus veel, luisteren naar elkaar en ik vind het belangrijk dat ze zich gezien en gehoord voelen.”
“Bij jongere kinderen zie je vaak dat ze graag iets tekenen met hartjes, regenbogen en eenhoorns. Niets mis mee, maar ik moedig ze aan iets te durven tekenen wat niet per se perfect is. Ze mogen van mij alles uitproberen, zodat ze iets verbeelden dat echt uit henzelf komt. Als ze dan met zo’n stop motionfilm echt een eigen wereldje maken, ben ik intens gelukkig.”
“Ik ga veel naar musea en zoek ook werk van lokale kunstenaars die minder bekend zijn. Dat toon ik dan in de les en dan gaan we het gesprek daarover aan. Mijn plan is om de cursisten ook een keertje mee te nemen naar Kunsthal Kade of Flehite, om hen nog meer te inspireren. Alles draait om interactie in mijn lessen. Bij mij is een gepolijst eindproduct geen doel op zich, het gaat om het proces waarbij ze merken dat kunst maken leuk is. Zo komen ze vanzelf bij hun eigen beeldverhaal. In alle vrijheid.”
Zij gaat graag naar concerten en struint allerlei muziekfestivals af om te genieten van muziek. Ook daarin heeft ze een uiteenlopende smaak.
Het werk van Gemma Oosterhof kun je regelmatig op exposities zien in Amersfoort en daarbuiten. Maar ook op haar eigen website kun je veel bewonderen. Als graficus en grafisch docent werkt ze veel met de etspers. Gemma volgde de opleiding illustration design aan Artez hogeschool voor de kunsten in Zwolle. Ze gaf eerder bij Scholen in de Kunst ‘Ik ben een kunstenaar’ en werkte mee aan workshops van Kunstbrouwerij.
Bij het Stadsatelier is ze docent grafiek en ze geeft in haar eigen atelier lessen aan kunstenaars en aan basisschoolkinderen.