Wil je beter leren improviseren op je gitaar? Meer gevoel in je solo's leggen? Dan is de pentatonische toonladder gitaar een goede start. Deze ladder is eenvoudig, krachtig en wordt door gitaristen over de hele wereld gebruikt. In jazz, rock, blues en pop. En het mooie? Je hebt er geen jaren ervaring voor nodig.
Een pentatonische toonladder bestaat uit vijf tonen. Anders dan een diatonische toonladder, die zeven noten bevat. Het woord ‘penta’ betekent ook letterlijk ‘vijf’.
Er zijn twee hoofdtypes:
Beide toonladders klinken melodieus en zijn makkelijk toe te passen op de gitaar. Ze passen goed over veel akkoorden en vermijden dissonantie.
Gitaristen gebruiken de pentatonische ladder omdat hij simpel klinkt en goed werkt bij solo’s. Denk aan bluesmuziek, rock, pop en zelfs jazz. De ladder is breed inzetbaar en geeft je als muzikant veel vrijheid.
Een pentatonische ladder klinkt open en natuurlijk. Omdat er geen halve tonen inzitten, botst hij zelden. Het geluid is helder en melodieus. Perfect om te improviseren of een melodie te bedenken.
De mineur pentatonische toonladder is gebaseerd op de kleine terts. Hij komt overeen met de natuurlijke mineur toonladder, maar dan zonder twee noten: de tweede en de zesde.
Voorbeeld: a mineur pentatonisch
Noten: a - c - d - e - g
Deze ladder gebruik je vaak over mineur akkoorden. Veel rockgitaristen gebruiken deze ladder in solo’s. Denk aan Jimi Hendrix, Slash of BB King.
De majeur pentatonische toonladder is vrolijker van klank. Hij komt voort uit de majeur toonladder, maar mist de vierde en de zevende toon.
Voorbeeld: c majeur pentatonisch
Noten: c - d - e - g - a
Je hoort deze vaak in country, folk en melodieuze pop.
Dat hangt af van de toonsoort. Maar het principe blijft gelijk: vijf noten per octaaf.
Deze twee zijn relatief aan elkaar. Ze bevatten dezelfde noten, maar de grondtoon verschilt.
Op de gitaar speel je toonladders in patronen. De pentatonische toonladder bestaat uit vijf hoofdposities over de hals. Je verschuift het patroon voor elke toonaard.
Een handige eerste positie is deze, in A mineur pentatonisch:
E|------------------5--8--
B|--------------5--8-----
G|----------5--7---------
D|------5--7-------------
A|--5--7------------------
E|--5--8------------------
Oefen deze positie. Verken de klank. Speel langzaam. Gebruik slides, bends en vibrato.
In elke toonaard heb je een majeur en een mineur pentatonische ladder. In totaal dus 12 majeur + 12 mineur = 24. Maar het mooie is: ze volgen allemaal dezelfde patronen op de hals. Je hoeft dus niet 24 verschillende te leren.
Majeur klinkt open, blij en melodisch.
Mineur klinkt emotioneel, donker en krachtig.
Je kiest wat past bij je gevoel of het stuk waarin je speelt.
De pentatonische ladder heeft een lange geschiedenis. Ze wordt al duizenden jaren gebruikt. In Aziatische muziek, Afrikaanse tradities en later in westerse muziek. Het is een universele bouwsteen voor muzikale expressie.
Omdat hij werkt. De mineur pentatonische toonladder vermijdt noten die wringen. Daardoor kun je vrij soleren over een bluesprogressie, zonder veel risico. Voeg er de zogenaamde "blue note" aan toe, en je hebt de bluesladder.
Voor iedereen. Of je nu net begint of al jaren speelt. Of je nu houdt van blues, rock of akoestische folk. De pentatonische toonladder gitaar is de perfecte manier om jouw muziekwereld te verbreden.
Pak je gitaar. Begin met A mineur pentatonisch. Ontdek het patroon. Speel. Improviseer. Maak fouten. En vooral: geniet van het proces. Want muziek maken is geen doel, maar een reis.
Meer leren? Bij Scholen in de Kunst helpen we je verder. In jouw tempo. Op jouw niveau. Bekijk onze gitaarlessen of neem contact op voor een proefles.