Wie was Hanneke Delis?

'Hanneke stopte haar ziel en zaligheid in de muziekschool'

Wie was eigenlijk Hanneke Delis, de vrouw in wiens naam het Hanneke Delis Fonds is opgezet? Hanneke zette zich met hart en ziel jarenlang in voor de Muziekschool van Scholen in de Kunst. Een gesprek met haar eveneens zeer muzikale kinderen Babette en Joris van den Berg.

Met het Hanneke Delis Fonds wil Scholen in de Kunst cultuur en kunst zo toegankelijk mogelijk maken voor mensen, zowel voor volwassenen als voor kinderen. Iedereen moet kunnen meedoen, ook als je minder bedeeld bent of anderszins lastig toegang vindt tot het cultuuraanbod. Een doel dat uitstekend bij Hanneke Delis paste; eerst toen zij muziekdocente klarinet was bij de Regionale Muziekschool Amersfoort en later als hoofd van de muziekafdeling van Scholen in de Kunst.

“Ik kan me niet anders herinneren dan dat mijn moeder zich inzette voor kinderen met liefde voor muziek”, vertelt dochter Babette van den Berg (38), violiste bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. “Dat dit fonds naar haar is vernoemd, vind ik een heel mooi idee, ik zie het als een eer. Al zou zij dat zelf niet per se zo benoemen, ze was niet iemand die ergens op voorstond. Ze deed vooral alles wat zij nodig achtte voor de muziekschool en hield ervan om kinderen met talent extra te ondersteunen.”

Haar zoon Joris van den Berg (36), die cello speelt in het Concertgebouworkest, vult aan: “De missie van dit fonds past uitstekend bij waar mijn moeder in haar leven mee bezig was. Zij streefde ernaar kunstlessen voor alle kinderen mogelijk te maken. Ze zette zich met ziel en zaligheid in voor de muziekschool.”

Joris en Babette van den Berg, de kinderen van Hanneke Delis

Muziek beleven
In het gezin waar Babette en Joris opgroeiden was muziek maken, luisteren en beleven een vanzelfsprekendheid. Niet alleen hun moeder gaf klarinetlessen, ook vader Cor was professioneel musicus, gaf les en speelde klarinet in het Residentie Orkest. De kinderen gingen geregeld mee naar voorspeelmiddagen in Amersfoort.

Babette: “Als we geen oppas hadden, gingen we graag gezellig mee. Ik herinner me nog goed dat we met andere kinderen speelden in het monumentale gebouw met al die trappetjes aan de Zuidsingel, waar de muziekschool destijds nog zat. Tijdens een van die renspelletjes viel ik een keer hard van de trap en brak mijn enkel.”

Het gezin woonde aanvankelijk in Leiden en verhuisde daarna naar Voorburg. Voordat de kinderen naar school gingen oefenden de jonge cellist en violiste een halfuurtje met spelen. Hanneke begeleidde de een, Cor de ander. Muziek spelen zat overal in verweven.

Joris: “Haar werk was haar roeping, ze was dag en nacht bereikbaar. Altijd een bezige bij.
Ze was oprecht en integer, hield van les geven en alles regelen. Ze was de hele dag bezig met de muziekschool, daar genoot ze intens van. Daarnaast zorgde ze ervoor dat wij op tijd bij al onze muzieklessen en orkestrepetities kwamen. Ze heeft wat heen en weer gesjeesd voor ons.”

Babette: “Die betrokkenheid van haar en ook van mijn vader was bijzonder. Als wij op zomercursus zaten in het buitenland, zorgden zij er altijd voor dat ze in de buurt kampeerden. Gewoon met de tent, op matjes en zonder elektra. Ik vond het altijd fijn dat ze dan in de buurt waren.”

Kinderen met talent
Dat Hanneke Delis zich extra hard maakte voor kinderen met talent en die wellicht niet automatisch beschikking hadden over toegang tot mooi muziekonderwijs, had ook met haar eigen achtergrond te maken. Hanneke was de oudste dochter van een gezin met negen kinderen. Toen haar moeder op jonge leeftijd ziek werd en daarna overleed, kwam de zorg voor haar broers en zussen automatisch op haar schouders te liggen. Ze werd van het gymnasium gehaald en moest thuis aan het werk.

Babette: “Mijn moeder was een echte doorzetter, ze was doelgericht en zeer zelfstandig. Omdat er bij haar thuis nergens geld voor was, moest ze zelf voor alles zorgen. Ze verhuisde uiteindelijk naar Amsterdam, zorgde tegen kost en inwoning voor kinderen van een gezin waar ze bij inwoonde en bekostigde zo haar conservatoriumopleiding. Daar zit zeker een kiem voor haar drijfveer om kinderen gelijke kansen te geven.”

Joris: “Ze wilde dat alle kinderen hun talenten konden benutten, net als ze dat voor ons ook verzorgde. Daarom sta ik zo achter dit fonds. Kijk, bij ons thuis hadden we alle middelen en mogelijkheden om uit te groeien tot professionele musici. Wanneer je opgroeit in een gezin zonder die mogelijkheden, is het mooi dat dit fonds er is waardoor anderen ook toch toegang krijgen tot mooie kunstvormen.”

Het fonds is namelijk niet alleen opgericht voor muziek als kunstvorm, maar ook voor dans, theater en beeldende vorming. Joris: “Dat past ook goed bij mijn moeder, want ze genoot van alle kunstvormen. Daarbij zette ze zich met veel passie in voor kinderen die talentvol waren. Ze heeft ons ook altijd met veel enthousiasme aangemoedigd, zonder druk uit te oefenen.”

Doorzetter
Babette: “Het krachtige van mijn moeder was dat ze heel goed was in afgewogen keuzes maken. En ze stond altijd voor iedereen klaar.” Dat had ook een andere kant, zeker toen Hanneke ziek werd. “Ze zorgde er altijd voor dat ze zo vroeg mogelijk de afspraak voor haar behandelingen in het ziekenhuis had, zodat ze daarna gewoon door kon naar haar werk. Ook miste ze geen enkele voorspeelmiddag of orkestoptreden van Scholen in de Kunst.”

“Maar dat was ook haar manier van ermee omgaan, ze was geen type om thuis te gaan zitten. Ze heeft tot het laatst doorgewerkt en dat paste bij haar”, vult Joris aan. Hanneke overleed op 5 juli 2015 op 63-jarige leeftijd.

Hannekes volwassen kinderen vinden het een mooi uitgangspunt dat dit fonds hun moeders naam draagt. “De aandacht en mogelijkheid die hiermee gecreëerd worden voor kinderen met talent zien wij als zeer positief. Want alleen als je door mensen gedragen wordt en gestimuleerd om je talent ook echt in te zetten, zoals wij dat ook hebben gehad, kun je in je leven en werk echt verder komen. Dat het Hanneke Delis Fonds hieraan kan bijdragen en mensen kan stimuleren om verdieping te zoeken in hun leven door middel van muziek of beeldende kunst, is bijzonder.”

Babette tot slot: “Belangrijk dus dat dit fonds meer aandacht krijgt, zodat mensen die niet de middelen, maar wel de wens hebben om zich te verdiepen in kunst, weten dat het bestaat. Dat is de volgende uitdaging.”