Popband, jongeren

Sander Hop

‘Op zoek naar de drijfveer van de leerling’

Achtergrond
• Sander studeerde Elektrische gitaar jazz en lichte muziek aan de conservatoria van Den Haag en Utrecht.  
• Sinds 2000 is hij verbonden aan Scholen in de Kunst. Inmiddels als docent elektrische gitaar, bandcoach en coördinator popbands en popsamenspel.
• Sander is ook uitvoerend musicus, componist, producer en webdesigner. 

Als docent
‘Ik probeer een relaxte sfeer te creëren in mijn les - ik maak graag samen plezier en ben flexibel. Ik ga altijd op zoek naar de drijfveer van de leerling, dat is mijn uitgangspunt. Ik haak in op de belangstelling voor bijvoorbeeld een bepaalde muziekstijl. Verplichte figuren voor iedere gitarist verweef ik met de motivatie van de leerling. Dus een leerling die fan is van de Red Hot Chili Peppers en bepaalde akkoorden moet leren, geef ik een liedje van de Peppers waar die akkoorden in voorkomen. Maar ik laat ook verschillende muziekstijlen horen en ik speel dingen voor, om ze te inspireren hun horizon te verbreden.’ 

Elektrische gitaarles
‘Mijn leerlingen zijn tussen de 9 en de 60 jaar oud, het merendeel is tiener. Vanaf negen jaar zijn de handen en armen van een kind groot genoeg voor de elektrische gitaar. Dat je zou moeten beginnen met klassiek gitaar is een ouderwets idee. Het kan natuurlijk goed, de overgang kan soepel gaan, maar als een kind echt popmuziek wil spelen, dan kan het repertoire op de klassieke afdeling wat ver van ze afstaan. Dan bestaat de kans dat ze afhaken.’  

Methode
‘Hoewel ik geen specifieke methode volg, loopt er zeker een rode draad door de lesjaren. We beginnen met grove motoriek: grote bewegingen, grote akkoorden. Langzamerhand wordt het fijner en werken we van akkoorden naar melodieën. Improvisatie is daarbij een belangrijk onderdeel. Ik werk minder met notenschrift – als popmuzikant speel je alles uit je hoofd! Als je dus gewoon lekker gitaar wil spelen in een bandje werk ik vooral met akkoorddiagrammen en -schema’s. Daarnaast gebruik ik tabulatuur, een grafische manier van weergeven. Daar is online ook veel van te vinden, handig als leerlingen zelf bepaalde nummers willen uitzoeken.’  

Oefenen
‘Op les zijn we lekker bezig en als het goed is, gaan leerlingen daar thuis mee verder. Oefenen moeten ze voor zichzelf doen, niet voor mij! Ik wijs ze er wel op wat ze moeten doen als ze goed of beter willen worden, maar het is hun hobby, hun eigen verantwoordelijkheid. Er zijn ook volwassen leerlingen die geen tijd hebben om te oefenen en de les op zich leuk en waardevol vinden. Prima!’

Bandcoaching
‘Bij de cursus Popband is het de kunst de verschillende cursisten, met allerlei instrumenten, smaken en niveaus tot een hechte groep te smeden. Dat lukt alleen als ik iedereen de rol geef die hij aankan, dan wordt het geheel groter dan de individuele inbreng. En het wordt echt leuk als de band ook sociaal een groep wordt, dan zie ik ze na afloop samen naar Albert Heijn gaan of nog even blijven hangen op het Eemplein. Dat vertaalt zich naar de muziek, dan is er communicatie, daar gaat het om.’   

Geluksmomentjes…
‘Bij gitaarles kan ik ontroerd raken als iemand een aha-erlebnis heeft. Als iets aanslaat en een leerling daar helemaal enthousiast van wordt. En bij de bandjes? Als ik voel dat het onderling klikt en er écht muziek gemaakt wordt. Of als ze initiatief gaan tonen en bijvoorbeeld een optreden regelen of eigen nummers gaan schrijven. Eigenlijk als ze mij niet meer nodig hebben, dan heb ik het goed gedaan!’  

Jeroen Becx

‘Muzikale successen en vriendschappen…’

Achtergrond
• Jeroen studeerde muziekwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en akoestisch en elektrische gitaar aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam. Daar behaalde hij het docentendiploma, en het solistendiploma voor hedendaagse muziek. 
• Sindsdien is Jeroen docent, was hij bandleider/arrangeur voor de Engelenbak Theaterband en speelde hij onder andere in Benonies, Os Solitários, Becx2Becx 
• Vanaf 2004 is hij docent elektrisch gitaar en popbands bij Scholen in de Kunst 

Als docent
‘Mijn leerlingen leer ik de gitaar op zo’n manier beheersen dat ze uiteindelijk echt muziek kunnen maken en zich kunnen blijven ontwikkelen. In de loop van de jaren heb ik veel lesmateriaal gemaakt en verzameld. Uit ervaring weet ik met welke stukjes je stap voor stap een goede techniek opbouwt en muzikaliteit ontwikkelt. Ik probeer aan te sluiten bij de muzikale belangstelling van leerlingen. Als ik leerlingen een bepaalde techniek wil leren, of bijvoorbeeld een akkoordenreeks, dan zoek ik daarvoor een stukje waarmee dat niet alleen goed kan, maar dat de leerling ook leuk vindt – zo blijven leerlingen enthousiast terwijl ze vorderingen maken.’ 

Techniek
‘Ik zorg ervoor dat een leerling van het begin af aan in een notendop met allerlei instrumentale technieken en facetten van de gitaar en gitaarmuziek in aanraking komt. Met die basis kan iemand zich blijven ontwikkelen, ook wanneer later zijn of haar muzikale belangstelling verandert. Als docent ben ik aan het zaaien. Op een gegeven moment - daar ben ik zelf misschien niet meer bij - kan er dan iets groeien.’  

Oefenen
‘In principe leer ik jonge kinderen noten lezen. Maar we maken ook gebruik van tabulatuur (een makkelijk alternatief voor het notenschrift). Oudere leerlingen spelen meestal van tabulatuur. Noten lezen hoeft niet voor iedereen.  

Ik ga ervan uit dat een leerling oefent; ergens naartoe werkt. Ouders vragen mij soms een beetje streng te zijn. Voor leerlingen is het uiteindelijk goed te ervaren dat ze na een tijdje oefenen iets kunnen. Vooral in de beginfase is het belangrijk dat ouders betrokken zijn.

Ik heb een YouTube- kanaal waar ik soms filmpjes met uitleg en oefeningetjes op zet. Ouders kunnen zo zien waar hun kinderen in de les mee bezig zijn en leerlingen helpt het bij het oefenen.’

Repertoire
‘Jongeren, middelbare-scholieren, zijn vaak heel gevoelig voor muziek en hebben muzikale voorkeuren. Daar hebben we het over, en ik luister zelf ook naar allerlei muziek. Als het nodig is, bij gevorderde leerlingen, studeer ik ook de muziek in die een leerling in de les wil spelen. Maar ik laat ze ook kennis maken met voor hen onbekende muziek, en met de geschiedenis van pop- en andere muziekstijlen.  

We werken ook aan een luisterhouding: wat hoor je? Waarom vind je bepaalde muziek goed of waarom spreekt die je juist niet aan?’

Bandjes
‘Scholen in de Kunst is een ontmoetingsplek voor samenspel. Alle leerlingen hebben de mogelijkheid om in een bandje te spelen. Bandjes worden samengesteld uit cursisten drums, bas, zang, keyboard, gitaar, soms blazers, op basis van leeftijd, vaardigheden en muzikale voorkeur. Er is een prettige repetitieruimte met instrumenten en apparatuur en docenten begeleiden de bands, regelen podia en optredens.  

Door te spelen in een popband leren jongeren ook veel op het sociale vlak: samenwerken, luisteren naar het geheel en rekening houden met elkaar. Je ervaart dat je niet alleen belangrijk bent op het moment dat de aandacht op je is gevestigd, maar vaak juist wanneer je ondersteunt. Als bandleden het muzikaal en sociaal goed kunnen vinden, wordt spelen in een band heel leuk – gezamenlijk gaan voor het hele bandgeluid, voor het muzikale resultaat.’

Geluksmomentjes…
‘De mooie momenten zijn er soms ineens, als ik merk dat een leerling muziek begint te maken, of uit zichzelf iets doet waar we het nooit over gehad hebben. En bij de bands ontstaan vaak mooie dingen. Niet alleen muzikale successen, ook vriendschappen.’