Harples

Annemieke IJzerman

‘Het gevoel overbrengen dat ik zelf heb als ik speel’

Achtergrond
● Annemieke studeerde harp bij Erika Waardenburg aan de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht. Ze vervolgde haar harpstudie bij Fabrice Pierre aan het CNSMD in Lyon in Frankrijk. 
● Ze geeft sinds 2004 harples bij Scholen in de Kunst.
● Annemieke combineert lesgeven met een actieve uitvoeringspraktijk. Ze remplaceert in de beroepsorkesten, geeft soloconcerten en speelt kamermuziek met verschillende ensembles. Ze werkt als harpiste ook graag samen binnen andere disciplines zoals dans en theater. 

Als docent
‘Enthousiast, gedreven, gepassioneerd, volgens mij zijn dat de woorden die bij mij passen. Ik houd van mijn vak, ik houd van de muziek en van het instrument. En ik vind het mooi mensen te zien leren: iemand komt blanco binnen en heeft zich na een half jaar al zoveel eigen gemaakt. Dat zelfvertrouwen, de overwinning – echt iets kunnen op de harp. Als docent ben ik gedegen en gestructureerd, en vind ik het tegelijkertijd belangrijk een sfeer te creëren waarin ruimte is om te ontdekken. Behalve kinderen heb ik ook volwassenen op les die ineens tijd en middelen hebben om een oude droom in vervulling te laten gaan.’ 

Stapjes
‘Ik wil mijn leerlingen de liefde voor muziek meegeven. Ik wil dat ze het gevoel leren kennen dat ik zelf heb als ik speel en als ik samen met anderen muziek maak. Hetzelfde ritme voelen, met elkaar iets maken: een crescendo, of juist mooi zacht spelen. Dat bereiken is al heel wat: al die stapjes die je zet, de noten, het ritme, de vingerzetting - op welk niveau je ook speelt, dat moet eerst. Als leerlingen het plezier eenmaal ervaren, zien ze ook dat dingen leuker en beter worden als je ervoor werkt, dat je dan echt iets bereikt.’  

De les
‘Ik gebruik verschillende methodes en heb ook een eigen leergang ontwikkeld. Bij kinderen begin ik altijd auditief. We zingen iets en kijken of we dat kunnen spelen. Het muzikale voorstellingsvermogen ontwikkelen we al doende en koppelen we aan speeltechniek en het notenschrift. Omdat de lessen individueel zijn, kiezen we repertoire op basis van persoonlijke voorkeuren. Mijn les heeft een duidelijke structuur. We beginnen met techniek, we doen iets nieuws en we herhalen het oude. Tijdens de les speel ik ook altijd samen met de leerling, met het oog op het plezier dat dat geeft en om de cadans van een stuk over te brengen. Elk jaar organiseren we met de harpdocenten een groot samenspeelproject. Een harporkest van 25 harpen, van alle leeftijden en alle niveaus. Ontzettend leuk!’ 

Oefenen
‘Ik verwacht inzet van leerlingen. Ik geef ze mee dat een instrument leren beheersen meer is dan doen wat een docent je uitlegt. Je moet trainen, herhalen. Elke dag. Hoe jonger de kinderen, hoe belangrijker de rol van ouders hierbij is. Het eerste jaar naast het kind zitten en af en toe aanmoedigen: “Goh zou je dat nog eens willen spelen?” Elke dag een moment vinden om te spelen en te herhalen.’ 

Geluksmomentjes…
‘Die zitten in van alles. De kwartjes die ik zie vallen bij een leerling: “Oh, gaat het zó! Die twee noten zijn sámen!” De kleine inzichten. De progressie die een leerling maakt. De magie van een mooi ritenuto. Dat we samen echt muziek kunnen maken.’

Ingeborg Verhoeven

‘Het klinkt van het begin af aan al mooi’

Achtergrond 
• Ingeborg studeerde harp aan het Conservatorium Utrecht.
• Ze remplaceerde in de verschillende Nederlandse orkesten.
• Met duo’s en trio’s speelt ze kamermuziek.
• Ingeborg geeft sinds 2001 les aan Scholen in de Kunst.

Als docent
‘Natuurlijk wil ik mijn leerlingen plezier in harpspelen bijbrengen, maar ook plezier in muziek maken in het algemeen. Je kunt je ei erin kwijt. Ben je chagrijnig, dan kun je daar uitkomen door muziek te maken. En je kunt bereiken wat je zelf wilt, zonder competitie, waarbij je jezelf wel steeds weer overwint. Je leert harpspelen, maar er komt zoveel meer bij.’

De les
‘Ik benader mijn leerlingen vooral positief: ik wil ze motiveren en zo enthousiast maken, dat ze uit zichzelf dingen willen doen. In mijn aanpak schakel ik steeds tussen leerlingen, de een mag ik wel een beetje pushen, terwijl anderen daarvan dichtslaan. Ik ben flexibel in repertoire, als we de basis gehad hebben, kunnen ze hun zelf pad kiezen. Welke muziek past bij hen? Waar ligt hun hart? Ik laat ze overal van proeven, niet alleen klassiek. Nu heb ik bijvoorbeeld veel jongeren die gaan zingen bij het spelen – popliedjes of filmliedjes. Veel dingen voor piano en zang kunnen ook met harp. Dat is leuk voor jonge pubers, om zo de hobbel te nemen naar een stapje verder.’

Studeren
‘Ik verwacht dat mijn leerlingen zelf graag willen leren en dat ze daar iets voor willen doen – thuis studeren. Het prettige van de harp is dat hij altijd klaar staat om te spelen, je gaat er makkelijk even achter zitten. Bovendien klinkt het van het begin af aan al mooi, je kunt meteen liedjes spelen. Voordat het echt moeilijk wordt, kun je al aardig wat. Ik probeer mijn leerlingen zelf te leren studeren, alleen als ze heel jong zijn moeten ouders dat echt begeleiden. Maar helpen herinneren is fijn en meeleven is heel belangrijk! Ik heb nu zelf drie kinderen en zie ineens de andere kant van het oefenen, dat is nuttig. Als docent dacht ik vaak: ‘Hoe moeilijk kan het zijn, een kwartiertje per dag.’ Maar nu als moeder zie ik dat het soms anders gaat. Dat maakt het makkelijker voor mij te verzinnen wat ik kan doen om ze toch te laten studeren.’

Geluksmomentjes…
‘Oh die zijn er zoveel! Kinderen die heel blij zijn met zichzelf als ze heel hard gestudeerd hebben en me het resultaat laten horen. Of als ze zelf stukjes bedenken, liedjes met een verhaaltje. Of als het moeilijk is: ‘Ik kan het echt niet!’ we doen het drie keer in de les en dan het gezichtje: ‘Oh! Ik kan het wel!’

Sophie Oltheten